Sürgülü vana sıvı ve gaz akışkanlarının daha kolay bir şekilde kontrol edilmesini ya da istenilen zamanda bu akışkanların kesilmesi amacıyla kullanılan bir tür vanadır. Sürgülü vanaların temel özelliği, bir hareketli sürgü veya plakanın akış yolunu açmak veya kapamak için düzlem içinde yatay veya dikey bir hareketle kullanılmasıdır. Bu tip vanalar, birçok endüstriyel uygulama ve su tesisatlarında yaygın olarak kullanılır.
Sürgülü vanaların çalışma prensibi oldukça basit bir şekilde tasarlanmıştır. Vana açık konumdaysa, sürgü yukarı doğru kayarak akışı serbest bırakır. Vana kapalı konumda ise sürgü aşağı kayarak akışı tamamen engeller. Bu basit mekanik hareket, akış kontrolünü sağlar
“Sürgülü vana nedir?” sorusuna verilecek cevaplardan ilki, bu sistemin ana parçalarını doğru bir şekilde kavramaktan geçer. 4 ana parçadan oluşan bu vana sisteminin ilk sistemi, gövdeden oluşur. Bu gövde boru hattına veya akışkanın geçtiği kanala monte edilen ana bileşendir. Gövde, vananın dış formunu ve içinde hareket eden sürgüyü barındırır. Sürgü ise vananın en önemli parçasıdır. Sürgünün fonksiyonu: akışkanın geçtiği yolu açmak veya kapatmak için yatak içinde kayar. Sürgünün hareketi, vananın açık veya kapalı olma durumunu kontrol eder.
Sürgülü sürgüyü hareket ettiren ve kontrol eden parça, vana milidir. Vana milinin dönme veya kaydırma hareketi, sürgülü diskin pozisyonunu belirler. Sürgülü vananın kapağında bulunan contalar veya sızdırmazlık elemanları, akışkanın vananın dışına sızmasını engeller ve sızıntıyı önler. Bu durum, vananın güvenilirliğini ve performansını artırır.
Sürgülü vanaların kullanım faydaları ise şunlardır:
Sürgülü vanalar, birçok endüstriyel uygulama ve su tesisatlarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Özellikle akışın hassas bir şekilde kontrol edilmesi gereken çeşitli uygulama için idealdir. Bu nedenle sürgülü vanaların boyutları, sıvı ya da gaz akışına nasıl yön verileceğine ve uygulama ihtiyaçlarına bağlı olarak değişebilir ve mühendislik hesaplamalarıyla belirlenmelidir. Sürgülü vanalar, endüstriyel işlemlerde, kimya tesislerinde, enerji üretiminde, su ve atık su arıtma tesislerinde, gıda ve içecek endüstrisinde, denizcilik sektöründe ve daha birçok farklı alanlarda yaygın olarak kullanılmaktadır.
Sürgülü vana fiyatları ise vananın yapacağı iş başta olmak üzere farklı noktalardan etkilenir.
Sürgülü vana ölçüleri üzerindeki değişimleri etkileyen bir diğer faktör ise, Sürgülü vana çeşitlerindeki farklılıktır. Belirlenen ölçüler de şu faktörlerden etkilenerek değişim göstermektedir;
Konuyu özetlemek gerekirse: sürgülü vana boyutları uygulamanın ihtiyaçlarına ve kullanılan standartlara bağlı olarak değişebilir. Bu nedenle, vananın doğru boyutunu belirlemek için bir mühendis veya vana uzmanının tavsiyelerini almanız önemlidir.
Sürgülü vana çeşitleri farklı tasarım ve işlevlere sahip birkaç farklı çeşitte gelir. Bu çeşitler, farklı uygulama gereksinimlerini karşılamak için tasarlanmıştır. İşte, bazı sürgülü vana çeşitleri:
Korozyon dayanımları sebebiyle, Şiber (Bronz) sürgülü vanalar ve Paslanmaz sürgülü vanalar ise bu türler içerisinde en çok tercih edilen gruplar arasındadır. Çünkü bu tür vanalar, uzun yıllar boyunca kullanım imkânını da beraberinde getirir.
Sürgülü vanalar, birçok farklı tasarım ve özellikle gelir ve kullanım amacına göre seçilmelidir. Sürgülü valf seçerken, akış gereksinimleri, basınç koşulları ve uygulama türü gibi faktörleri göz önünde bulundurmanız gerekir. Eğer bu seçimi doğru bir şekilde gerçekleştiremezseniz bir uzman ya da teknik ekipten yardım alarak en doğru kararı verebilirsiniz.